Laptopy i komputery - porównaj na Ceneo

Kryteria wyboru monitora - częstotliwości

  25 lipiec 2010
Oceń ten artykuł
(1 Głos)

Jednym z istotnych czynników, które należy brać pod uwagę przy zakupie monitora, jest zapewnienie zgodności z kartą graficzną. Wszystkie sprzedawane obecne monitory określa się jako wieloczęstotliwościowe. Zapewniają one zgodność z różnymi standardami, zarówno starszymi, jak i nowymi, jeszcze nie uznanymi formalnie. Mimo to, we współpracy z różnorodnymi kartami graficznymi nie każdy monitor okazuje się uniwersalny.

 

Mimo szeroko zachwalanych możliwości obsługi wielu częstotliwości, zagadnienie zgodności trybów pracy monitora z trybami pracy karty graficznej nie traci na aktualności. Zapewnienie pracy ze zróżnicowanym sygnałem wizji zapewnia uniwersalność, ale i podwyższa cenę monitora. Częstotliwość odchylania pionowego i poziomego zapewniana przez kartę graficzną musi być równa odpowiedniej wartości spośród tych, które akceptuje monitor. Wartość częstotliwości odchylania pionowego decyduje o stabilności obrazu (im wyższa, tym lepiej). Zakres jej wartości to 50 - 160 Hz. Osiągana przez monitor częstotliwość odświeżania pionowego różni się dla poszczególnych częstotliwości. Ten sam monitor, który zapewnia w trybie 640x480 częstotliwość 100 Hz, w trybie 1024x768 oferować może jedynie 60 Hz. Zakres częstotliwości odświeżania poziomego obejmuje wartości od 31,5 do 90 Hz. Aby nie ryzykować uszkodzenia monitora, większość kart graficznych odświeża obraz z częstotliwością 60 Hz.

Pomimo to, że monitory LCD pracują z niższymi częstotliwościami niż tradycyjne, zjawisko migotania nie jest w ich przypadku problemem. Jest to efekt jednoczesnego podświetlania pikseli, nieosiągalny dla monitorów, gdzie wąski strumień elektronów nieustannie "wędruje" pomiędzy górną a dolną krawędzią ekranu.

Częstotliwość odświeżania (częstotliwość odchylania pionowego)

Częstotliwość odświeżania (ang. refresh rate) lub częstotliwość odchylania pionowego (ang. vertical scan frequency) określa, jak często odtwarzana jest zawartość ekranu. Miarą tej wielkości jest herc (Hz). Częstotliwość odświeżania 72 Hz oznacza, że obraz na ekranie jest odnawiany 72 razy na sekundę. Zbyt niska wartość tego współczynnika powoduje migotanie ekranu, które dość szybko męczy wzrok użytkownika. Im wyższa jest częstotliwość odświeżania, tym lepiej dla naszych oczu i wygody pracy w trakcie dłuższych sesji.

Częstotliwość bez migotania (ang. flicker-free refresh rate) to częstotliwość wystarczająco wysoka, aby migotanie obrazu stało się niezauważalne. Jej wartość związana jest z rozdzielczością pracy (rozdzielczość wyższa wymaga wyższej częstotliwości). Częstotliwość bez migotania ma charakter wartości minimalnej, której obsługę musi zapewniać zarówno monitor, jak i karta graficzna. Ponieważ zawyżone ustawienia częstotliwości odświeżania mogą odbić się ujemnie na szybkości obsługi ekranu, zaleca się korzystanie z częstotliwości najniższej spośród uznanych za odpowiednie.

Częstotliwość odświeżania ma szczególne znaczenie przy wyborze monitora przeznaczonego do pracy w trybie 1024x768 i wyższych. Monitory "ekonomiczne" nie zapewniają zazwyczaj możliwości osiągnięcia częstotliwości bez migotania w wyższych rozdzielczościach.

W poniższej tabeli zestawione zostały parametry pracy dwóch typowych monitorów o przekątnej 17 cali i przeciętnej karty graficznej.

Rozdzielczość ATI RADEON 7500 częstotliwość odświeżania ViewSonic A70 (17 cali) najwyższa dopuszczalna częstotliwość odświeżania ViewSonic PF77 (17 cali) najwyższa dopuszczalna częstotliwość odświeżania
1024x768 60 Hz - 200 Hz 87 Hz 118 Hz
1280x1024 60 Hz - 160 Hz 66 Hz 89 Hz
1600x1200 60 Hz - 120 Hz nie obsługiwana 77 Hz

Zwróćmy uwagę na różnicę w wartościach częstotliwości odświeżania. Przedstawione parametry opisują istniejące w rzeczywistości modele: kartę ATI RADEON 7500 (opartą na popularnym układzie przetwarzania grafiki ATI RADEON 7500 GPU) oraz dwa monitory firmy ViewSonic: A70 i PF77.

Monitor A70 jest tańszy, a PF77 - droższy. Monitor droższy zapewnia możliwość pracy z częstotliwością bez migotania w wyższych rozdzielczościach.

Mimo że karta ATI RADEON 7500 umożliwia pracę w wyższych rozdzielczościach niż każdy z tych monitorów, nie można tych możliwości wykorzystać. Narzucenie karcie pracy w wyższej rozdzielczości niż dopuszczana przez monitor może doprowadzić do uszkodzenia tego ostatniego.

Informacje o zapewnianych przez monitor częstotliwościach odświeżania (dla różnych rozdzielczości) są zazwyczaj dostępne na witrynie WWW producenta.

Systemy Windows 95B (OSR 2.x), Windows 98, Windows Me, Windows 2000 i Windows XP zapewniają bezobsługową konfigurację współpracy z monitorem, o ile zarówno monitor, jak karta dysponują funkcją Display Data Channel (DDC, kanał danych monitora). Komunikacja tego rodzaju polega na przesłaniu przez monitor sygnałów opisujących obsługiwane częstotliwości odświeżania i kilka innych parametrów pracy. Odzwierciedleniem uzyskanych w ten sposób informacji jest w systemie Windows karta właściwości monitora.

Monitory, które nie zapewniają konfiguracji automatycznej przy użyciu kanału DDC, mogą być konfigurowane przy użyciu plików .INF, podobnie jak inne obsługiwane przez system Windows urządzenia. Plik taki może być dołączony do monitora na dyskietce lub udostępniony na witrynie WWW producenta.

Ponieważ ekran monitora jest w ciągu każdej sekundy kilkadziesiąt razy odświeżany, zmiany jego wyglądu pozostają dla nieuzbrojonego oka niewidoczne. Zakłócenia widać natomiast wyraźnie na zdjęciach ekranu, nagraniach wideo czy klasycznej taśmie filmowej. Ponieważ praca aparatu fotograficznego lub kamery nie może zostać zsynchronizowana z cyklem odświeżania monitora, jego przebieg widoczny jest zazwyczaj jako ciemny pas biegnący w poprzek ekranu.
Gdy pojawia się potrzeba zapisania ruchomego obrazu monitora na taśmie wideo, należy skorzystać z karty graficznej wyposażonej w wyjście TV, do którego można podłączyć magnetowid.

Częstotliwość odchylania pionowego wynosząca 60 Hz to absolutne minimum w każdych warunkach. Nawet w tej rozdzielczości każda z osób dostrzeże widoczne migotanie. Grozi ono zmęczeniem oczu i całego organizmu, szczególnie gdy pracujemy z monitorem większych rozmiarów. Jeżeli można wybrać częstotliwość 72 Hz lub wyższą, większość osób uzna obraz za stabilny. Wszystkie dobre monitory oferują obecnie możliwość uzyskania częstotliwości 85 Hz lub wyższej we wszystkich rozdzielczościach do 1024x768 włącznie. Migotanie jest w takich trybach znikome. Warto jednak pamiętać, że zwiększanie częstotliwości odświeżania, choć polepsza jakość obrazu, ogranicza wydajność karty graficznej - częstość wyświetlania obrazu musi być większa. Dobrym rozwiązaniem jest wykorzystywanie częstotliwości najniższej spośród tych, które wydają się zadowalające. W systemach Windows 9x/Me/2000/XP zmianę częstotliwości odświeżania ekranu umożliwia okno Właściwości ekranu, wywoływane z Panelu sterowania.

W zależności od wersji Windows, lista częstotliwości odświeżania może znajdować się na różnych kartach arkusza właściwości. Ustawieniem domyślnym jest Optymalna. W rzeczywistości, wybrana w ten sposób częstotliwość to tryb "bezpieczny", nie grożący uszkodzeniem żadnego monitora. W celu ograniczenia (lub całkowitego zlikwidowania) migotania wybieramy opcję 72 Hz lub wyższą. Aby zobaczyć ekran z nowymi ustawieniami, klikamy Zastosuj. Po wybraniu wartości innej niż "optymalna" wyświetlone zostanie ostrzeżenie o możliwości uszkodzenia monitora. Jeżeli nie dysponujemy pełnymi informacjami o monitorze, ostrzeżenie to powinniśmy potraktować poważnie - przy zbyt dużej częstotliwości układy monitora mogą ulec dosłownie stopieniu. Przed rozpoczęciem "eksperymentów" należy:

  • Upewnić się, że system Windows właściwie rozpoznał monitor: albo jako monitor Plug and Play, albo z uwzględnieniem marki i modelu.
  • Przejrzeć dołączony do monitora (lub pobrany z witryny producenta) podręcznik w celu wyszukania informacji o odpowiednich dla wybranej rozdzielczości częstotliwościach. Jak ilustruje to przedstawiony wcześniej przykład, tańsze monitory nie zapewniają dobrych częstotliwości odświeżania w wysokich rozdzielczościach.

Klikamy OK, aby wypróbować nowe ustawienie. Jeżeli ekran ulegnie zniekształceniu, wystarczy poczekać kilka chwil, a karta graficzna automatycznie powróci do pracy we wcześniejszym trybie. W tym czasie wyświetlane jest zapytanie o to, czy nowe parametry obsługi ekranu powinny zostać zachowane. Jeżeli wygląd ekranu jest odpowiedni, klikamy Tak. Przycisk Nie umożliwia natychmiastowe powrócenie do trybu sprzed zmiany częstotliwości. Jeżeli zawartość ekranu uniemożliwia manewrowanie wskaźnikiem myszy, wciskamy klawisz ENTER. Odpowiada on domyślnej odpowiedzi Nie. W przypadku starszych programów obsługi kart graficznych, udostępnianie listy częstotliwości nie było przewidziane. Warto wówczas poszukać uaktualnienia sterownika. Jeżeli uaktualnienie takie nie jest dostępne, można oczekiwać, że do karty dołączony był osobny program, odpowiedzialny za zarządzanie jej pracą.

Jeżeli po przełączeniu do trybu z wysoką częstotliwością odświeżania obraz ulega zniekształceniom, podczas gdy dokumentacja monitora informuje, że mamy do czynienia z obsługiwanym przezeń połączeniem rozdzielczości i częstotliwości, przyczyną może być niewłaściwe rozpoznanie urządzenia. Aby sprawdzić, jak system Windows 9x/Me/2000/XP rozpoznał monitor, sięgamy do okna właściwości ekranu. Nazwy takie jak Standard VGA, Super VGA czy Monitor domyślny informują o wykorzystywaniu przez system standardowego programu, który zapewnia obsługę szerokiej gamy monitorów. Nie umożliwia on jednak korzystania z częstotliwości odświeżania przekraczającej 75 Hz - wyższe częstotliwości groziłyby zniszczeniem niektórych modeli monitorów.

W sporadycznych przypadkach pomocne może być "ręczne" wskazanie właściwej marki i modelu (na wyświetlonej za pomocą arkusza właściwości ekranu liście). Jeżeli wykorzystywany model nie jest wymieniony, przeszukujemy witrynę WWW producenta. Po zainstalowaniu właściwego sterownika informacja o obsługiwanych częstotliwościach będzie łatwo dostępna.

Częstotliwość odchylania poziomego

Przy różnych rozdzielczościach ekranu wykorzystywane są różne częstotliwości odchylania poziomego (ang. horizontal scan frequency). Przykładem może być standardowa rozdzielczość VGA, 640x480, wymagająca częstotliwości 31,5 kHz i rozdzielczość 800x600, kiedy częstotliwość odchylania pionowego powinna wynosić co najmniej 72 Hz, a częstotliwość odchylania poziomego - co najmniej 48 kHz. Odpowiednie wartości minimalne dla obrazu 1024x768 to 60 Hz i 58 kHz, a dla obrazu 1280x1024 - 60 Hz i 64 kHz. Jeżeli częstotliwość odchylania pionowego w trybie 1280x1024 wzrasta do 75 Hz, wymagana częstotliwość pozioma to 80 kHz. Aby uzyskać superostry obraz sięgamy po monitor zapewniający częstotliwość odświeżania co najmniej 75 Hz i częstotliwość odchylania pionowego - co najmniej 90 kHz.

Praktycznie wszystkie dostępne obecnie monitory analogowe to modele, które można określić jako wieloczęstotliwościowe. Ponieważ dosłownie setki producentów wytwarzają tysiące modeli monitorów, trudno zagłębiać się w szczegółowe omówienia poszczególnych modeli. Warto jedynie podkreślić, że przed zainwestowaniem w nowy monitor niezbędne jest przejrzenie jego specyfikacji i dokładne ustalenie, czy spełni pokładane w nim oczekiwania. Dobrym początkiem poszukiwań może być przegląd magazynów komputerowych, które okresowo publikują różne "testy monitorów". Alternatywną możliwością jest sięgnięcie do witryn WWW. Zdecydowanie nie można polecać najtańszych monitorów 17-calowych, jeżeli standardową rozdzielczością ma być 1024x768. W tym trybie ich obraz jest najczęściej rozmazany, a częstotliwość odświeżania nie jest satysfakcjonująca.

latino-ino

Strona internetowa: komputery-pc.info

Skomentuj

Popularne Artykuły

Pomagaj z nami

Reklama

Laptopy i komputery - sprawdź na Ceneo

Nowości

Szukaj

Kupuj najtaniej

Społeczność

Laptopy i komputery na Ceneo